نام قدیم شهرهای مختلف ایراندرطول تاريخ قوام مختلفي نظير تركها، اعراب، فارسها، پنجابيها، پرتقاليها،و انگليسها به كشتار و قتل عام بلوچها دست زده اند. بدتر از همه اينها كشتار وحشيانه مغولها و چپاول و تاراج بيرحمانه اسكندر مقدوني بوده اند كه هر كدام به نوبه خويش هزاران بلوچ را قتل عام كردند.
نام بلوچستان در كتيبه هاي ميخي داريوش بر بيستون و تخت جمشيد "مكا" يا "مكران" ضبط شده و از آن به عنوان استان چهاردهم امپراطوري هخامنشي نام برده شده است (سده ششم پيش از ميلاد مسيح). يونانيان باستان در مورد بلوچهاي مكران (بلوچستان ) مطالب بسيار زيادي نوشته اند. مورخين مينويسند كه نخستين تهاجمي كه منجر به كوچ بزرگ آرياها شد هجوم هون هاي سفيد به قسمت باختري رود جيحون بوده كه بر اثر آن كوچ اكثريت ساكنين آسياي مركزي به جانب اروپا آغاز شده است. در اين ميان بلوچ ها كه ساكنين شرقي درياي خزر بودند به نواحي جنوبي و مركزي ايران (يزد و كرمان) رانده شدند كه بعدها از اين نواحي نيز به طرف مشرق و سرزمين خشك و صحاري بلوچستان كوچانده شدند.
برخي ديگر از مورخين معتقدند كه بلوچ ها ساكنان قديمي آن سرزمين هستند كه حداقل پانزده هزار سال قبل از ميلاد مسيح در آنجا بوده اند. عده اي ديگر نيز بر اين اعتقادند كه بلوچ ها از كنار درياي مديترانه و سرزمين سوريه فعلي به شرق مجبور به مهاجرت شده اند. فردوسي در شاهنامه به طور مفصل در مورد تاريخ بلوچ ها نوشته است. به عنوان مثال ميتوان از جنگ بلوچ ها و انوشيروان ساساني نام برد كه فردوسي در باره آن مي گويد : براه اندر آگاهي آمد بشاه كه گشت از بلوچي جهاني تباه. يا از سربازان بلوچ كه در لشكر سياوش بودند و به جنگ افراسياب توراني رفتند :
( هم از پهلو و پارس و كوچ و بلوچ - ز گيلان جنگي و دشت سروج).
فردوسي صفحات زيادي از شاهنامه را به جنگ ما بين پادشاه ايران زمين (كيخسرو) و پادشاه مكران زمين اختصاص داده است. مدارك و شواهد فراواني وجود دارد ( به عنوان مثال شاهنامه فردوسي و ديگر مورخين سرشناس ايراني و عرب) كه ثابت مي كنند مردم بلوچ همواره در تاريخ به عنوان يك ملت شناخته شده اند. بلوچستان گاهي مستقل تحت حكومت پادشاه مكران و گاهي جزوء امپراطوري ايران بوده اند.
بلوچها متحمل ظلم و ستمهاي متعددي شده اند اما قساوت و جنايات قاجار بر عليه مردم بيدفاع و بيگناه بلوچ خود داستاني بس دردناك، رنج آور، غم انگيز و نفرت انگيز است. لشكريان قاجاريه بعد از قتل عام هزاران بلوچ، حدود سي هزار مرد اسير بلوچ را به طريق وحشيانه اي سر بريدند و كشتند و سپس بيست و سه هزار زن و دختر بلوچ را بعنوان غنائم جنگي اسير گرفته و بهمراه خود بردند. اين زنان بعنوان كنيز، برده و غنائم بين سپاهيان قاجار كه از نقاط مختلف ايران بودند تقسيم شدند. جنايات قاجار به حدي سفيح و وقيح بود كه كلمه "قجر" به معني بيگانه جنايتكار در ذهن بلوچ براي هميشه حك شده است.
زبان بلوچي از خانواده زبانهاي ايراني و از ريشه هند و اروپايي ميباشد كه با لهجه هاي فراواني استعمال مي شود. بلوچي خود زباني مجزاء از فارسي ميباشد. اگر چه وجوع اشتراك بين اين دو زبان وجود دارد، فارسي زبانان قادر به درك و استفهام زبان بلوچي نخواهند بود. فرهنگ لغت، كتاب، مجله و ماهنامه هاي فراواني به همراه هزاران شعر و ادبيات زبان بلوچي وجود دارد. بيشتر اين مجموعه ها در پاكستان، افغانستان، آفريقا، تركمنستان، و كشورهاي عربي چاپ مي شوند. در ايران اين گونه مواد به زبان بلوچي کم بوده وبه ندرت یافت می شود.
سرودی با عنوان "من بـلوچم" 
سرودی با عنوان "بـلوچم" 
شعر "خواستگاه قوم بلوچ" 
تاریخ سرزمینم بلوچستان_ قسمت سوم 
سوزندوزی بلوچ، سکه دوزی و آیینه دوزی
ویژگیهای جغرافیایی شهرستان کُنارک
شهرهای بلوچستان
